Robbins, Guyton, Kumar & Clark, De Jongh… Dat jij eigenlijk al veel te veel pagina’s hebt om doorheen te komen, snappen wij ook wel. Naast deze ietwat fantasieloze naslagwerken is een beetje medische fictie op zijn tijd een welkome afwisseling. Daarom heeft de PanEssay voor jou een selectie gemaakt van boeken waar je met wat interpretatievermogen zelfs nog enkele wijze lessen uit kunt halen voor je toekomstige carrière.
Notendop (Nutshell) – Ian McEwan
Vakgebied: obstetrie
Al eerder recenseerde ik Zaterdag van McEwan (zie PanEsay juni 2016), een boek dat zich kenmerkt door ‘extreem gedetailleerde beschrijvingen en gedachtekronkels zonder dat dit afdoet aan de leesbaarheid’. Bij Notendop is dit wederom het geval, ditmaal geschreven vanuit een bijzonder perspectief: dat van een foetus. Hoewel de verteller nog geboren moet worden, lijkt het alsof er een filosofische, intellectuele volwassene aan het woord is; een wijnsnob die meegeniet van de alcohol die zijn moeder consumeert maar wel opmerkt dat zijn voorkeur uitgaat naar een sancerre uit Chavignol. Hij maakt nogal wat mee, aangezien zijn moeder en haar minnaar een moord plannen op zijn vader. Deze verhaallijn is merkbaar geïnspireerd op Hamlet, maar met zijn intelligente woordspelingen en knappe dialogen is Notendop een originele, eigenzinnige versie van deze klassieker.
Elizabeth is Missing – Emma Healey
Vakgebied: psychogeriatrie
Ook bij dit boek is er sprake van een origineel perspectief: de verteller is de bejaarde en dementerende Maud. Interessant om te lezen is hoe de cognitieve functies van Maud mentaal achteruit gaan; in het begin vergeet ze al wel veel maar heeft ze geen problemen met taal en het herkennen van haar dochter, later is dit wel het geval. Haar langetermijngeheugen is nog grotendeels intact, wat goed te merken is door het tweede verhaal uit Mauds jeugd dat parallel loopt aan de hoofdverhaallijn. Hoewel haar kortetermijngeheugen er erg slecht aan toe is, blijft één gedachte telkens terugkomen: haar vriendin Elizabeth is verdwenen. Maud gaat op onderzoek uit, wat vrij lastig blijkt te zijn als je elke ontdekking na een half uur al weer vergeten bent. Hierdoor is ze gedwongen te vertrouwen op post-its met haar aantekeningen en de hulp en zorg van mensen om haar heen, die helaas vaak niet eerlijk tegen haar zijn en haar behandelen als een vervelende, incapabele patiënt. Het is frustrerend hoe weinig de hoofdpersoon serieus genomen wordt – daarmee biedt dit boek dan ook een goede les voor een arts in spé.
Slotakkoord - Willeke Stadtman
Vakgebied: medische ethiek, gezondheidsrecht
Volgens de auteur, een arts werkzaam bij de Levenseindekliniek, zijn het misverstanden over euthanasie die de verdeeldheid rondom dit onderwerp grotendeels veroorzaken. In Slotakkoord behandelt zij vijftien van zulke misverstanden. Onderwerpen als euthanasie bij minderjarigen en niet-terminale aandoeningen, maar ook palliatieve sedatie en hulp bij zelfdoding komen aan bod. De tekst is zo nu en dan meer gericht op patiënten die euthanasie overwegen dan op zorgmedewerkers, maar dat is niet storend. Wel moet je geen aversie hebben tegen gezondheidsrecht; de wettelijke regeling van euthanasie wordt uitgebreid besproken. Fijn is daarom wel dat deze soms wat droge stof continu afgewisseld wordt met voorbeelden uit de praktijk. Deze casussen betreffen patiënten die de om euthanasie hebben gevraagd en dit al dan niet hebben gekregen. Zowel het proces van het verzoek als het daadwerkelijke uitvoeren van euthanasie worden beschreven op een persoonlijke manier en in bewonderenswaardig respectvolle toon. Alleen al de proloog is de moeite waard, waarin Stadtman vertelt over de eerste keer dat ze euthanasie pleegt. Maar ook de rest van het boek is zeker een aanrader voor de geneeskundestudent met een interesse in euthanasie.